Türk ilaç sektörünün genç şirketlerinden biri olan Pharmactive, enerjisini yeni yatırımlar için kullanıyor. 2010 yılında Çerkezköy’deki 200 milyon dolarlık tesis kurulduğunda şirketin yöneticileri, hedefl erinin sadece Türkiye değil, önce yakın çevre ardından da globalde sayılı üreticiler arasında yer almak olduğunu belirtmişlerdi. Aradan geçen 21 yılda şirket, Balkanlar’dan Afrika’ya kadar olan bölgeye ilaç temin eden bir firma haline geldi. Pharmactive İlaç’ın yönetim koltuğunda oturan sektörün deneyimli ismi Yalçın Yaşin, kısa sürede kat ettikleri yolu, gençliğin hızına bağlıyor. İlaç sektöründeki hedeflerini DÜNYA’ya anlatan Genel Müdür Yaşin, “Çok hızlı karar alıyor ve hemen uyguluyoruz. Şu anda yıllık 330 milyon kutuluk üretim kapasitemizin sadece 100 milyonluk kısmını kullanıyoruz. Amacımız yeni atılımlarla bu kapasiteyi doldurmak” dedi.
108 bin metrekarelik alana kurulu Pharmactive tesisleri, kapasite olarak Avrupa’nın ilk 5’inde yer alıyor. Şirketin 200’ün üzerinde ruhsatlı ürünü olduğunu belirten Yalçın Yaşin; Abbott, Astra Zeneca, GSK, Reckitt Benkiser, Sandoz, Chiesi gibi dünya devlerine burada üretim yaptıklarını söylerken, odaklandıkları alanı şöyle vurguladı: “Onkoloji ve hormonlar hariç bütün tedavi alanlarında varız.” Yaşin’in verdiği bilgilere göre şirket 200 ruhsatlı ilacın 40’ında aktif çalışıyor. Asıl dikkat çektiği konu ise eşdeğer ilaç alanında ilk olma hedefi. “Bunun ilk örneklerini verdik. Kullanımı yaygın bir ilaç molekülünün ilk eşdeğerini biz geliştirdik. Avrupa’da 12 ülkeye satıyoruz. Çin ile de anlaştık” diyen Yaşin, şu anda biri öksürük şurubu, diğeri de uyuz tedavisine yönelik bir ilaç olmak üzere iki molekülün daha ilk eşdeğer versiyonunu pazara çıkarmaya hazırlandıklarını söyledi.
“Yeni Moleküllerin Peşindeyiz”
Pharmactive’in pandemi dönemine rağmen ihracatta büyüdüğünü anlatan Yaşin, bu yıl 10 milyon dolarlık hedef olduğunu belirtti. Hedef ise 5 yıl içinde ihracatı 50, iç pazarı da 100 milyon dolar seviyesine getirmek. “5 yıl içinde Türkiye ilaç pazarında yerliler arasında ilk 5’e girmeyi planlıyoruz” diyen Yaşin’in planı; ister molekül isterse jenerik olsun piyasaya ilkleri sunarak fark yaratmak.
İşin jenerik kısmı Türk ilaç sektörünün dünya çapında iyi olduğu bir alan ama yeni molekül denilince bambaşka bir altyapı ve yatırım gerektiriyor. Yaşin bu gerçeği kabul etmekle birlikte, çok yaygın olmayan bir ara formülü anlattı planın detaylarını verirken: “Bizim çok güçlü bir Ar-Ge merkezimiz var. 3 bin 200 metrekarelik alana kurulu, 35 uzman çalışıyor. Şu anda dünya çapında çok önemli iki merkezle kontak halindeyiz. Biri İsveç, diğeri Amerika’da. Yeni moleküllerle ilgili iş birliği anlaşması yapacağız. İmzalar atılmak üzere. Hedef, dünyada yeni moleküllerin melek yatırımcısı olmak. Çünkü bir molekülü ortaya çıkardıktan sonrası önemli bir yatırım. Şu anda Amerika’da çok önemli bir molekül var, bunu almaya çalışıyoruz. Çok katkı sağlayacak bir molekülü de aldık. Türkiye’de geliştiriyoruz.”
Pharmactive, 330 milyon kutuluk kapasitenin şu anda sadece 100 milyonunu kullanıyor. Bunun 70 milyonu başka ilaç şirketleri için yapılıyor. Yaşin’in amacı ise yaklaşık 5 yıl gibi bir sürede kapasiteyi fullemek. “Bunun için hem içeride hem de dışarıda açık fırsatları değerlendiriyoruz. Buna şirket satın almak da dahil. Biz piyasanın alıcı tarafındayız” sözleriyle de iddiasını ortaya koydu.
‘Yüksek kalifikasyonda istihdam yapacağız’
Pharm Ar-Ge adındaki Ar-Ge merkezi, Avrupa’nın bu alandaki en büyüklerinden. Yılda ortalama 4-5 ürünün ruhsatını alıp pazara verdiklerini anlatan Yalçın Yaşin, koydukları hedeflere ulaşmak için istihdamı da artırmayı planladıklarını vurguladı. İstihdam planında öncelikle PharmAr-Ge için kalifikasyonu yüksek uzmanları işe almak var. “Ayrıca iş geliştirme bölümünde de ekipleri büyüteceğiz” diyen Yaşin, halen 900 kişinin çalıştığı şirkette sürekli olarak yeni istihdam olanakları yarattıklarının altını çizdi.
Sağlık Çalışanlarına Dinlenme Odaları
Birçok şirket gibi pandeminin ilk günlerinde Pharmactive’de de “Elimizden ne gelir” toplantıları yapılmış. İlk etapta ihtiyaca yönelik olarak 3 bin sağlık kuruluşuna maske, eldiven, antiseptik su gibi ürünler dağıtılmış. Bu süreçte çalışanların da enerjik tutulması için proje geliştirdiklerini belirten Yaşin, “Şirket içine baktık ve endişe, kaygı duygularını yönetebilmek adına çalışanlarımıza da psikolojik destek vermemiz gerektiğini düşündük. İki psikologdan destek aldık” dedi. Eş zamanlı olarak kamu hastanelerindeki sağlık personelinin de rahatlatılması gerektiğine yoğunlaşıp bir proje başlatmış Pharmactive. “Aktif Destek Hareketi” adını verdikleri bu proje kapsamında kamu hastanelerine dinlenme odaları kurmaya başlamışlar. Yaşin, “Ozon cihazlarıyla havası temizlenen odalarda bilgisayardan televizyona kadar pek çok detayın düşünüldüğü rahat bir ortam yarattık. Hekimler ve sağlık çalışanlarının kullandığı bu odalardan şu anda dört kamu hastanesine daha kuruyoruz. Amacımız bu sayıyı artırmak için bize yeni şirketlerin de katılmasıydı. Bir çağrı yaptık. 12 şirkete ulaştık.”